eski türkçe ne demek?

Eski Türkçe Hakkında Bilgi

Eski Türkçe, yaklaşık olarak 7. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar olan dönemde kullanılan Türk yazı dilidir. Köktürk ve Uygur alfabeleriyle yazılmıştır. Türk dilinin bilinen en eski yazılı kaynakları bu döneme aittir.

Dönem ve Coğrafya

Eski Türkçe, Orhun Yazıtları ile somutlaşan Köktürk Dönemi ve daha sonra Uygur Dönemi olmak üzere iki ana evreye ayrılır. Bu dönemde, dilin coğrafi yayılımı geniş bir alanı kapsar: Orta Asya, Sibirya ve Moğolistan bölgelerinde konuşulmuş ve yazılmıştır.

Alfabe ve Yazı

Eski Türkçe'nin yazımında kullanılan başlıca alfabeler şunlardır:

• Köktürk Alfabesi: Runik karakterlere benzeyen, sağdan sola yazılan bir alfabedir.
• Uygur Alfabesi: Soğd kökenli, dikey ve yatay olarak yazılabilen bir alfabedir.

Dil Özellikleri

Eski Türkçe, Türk dil ailesinin genel özelliklerini taşır. Eklemeli bir dildir, yani kelimeler kök ve eklerden oluşur. Vurgu genellikle son hecededir. Ses uyumu (ünlü uyumu) belirgindir.

Metinler

Eski Türkçe'den günümüze ulaşan önemli metinler arasında şunlar bulunur:

• Orhun Yazıtları (Kültigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk anıtları): Türk tarihinin ve dilinin en önemli kaynaklarındandır.
• Irk Bitig: Fal kitabı olarak da bilinir.
• Uygur Metinleri: Budist ve Maniheist içerikli dini metinler, hukuk metinleri ve günlük yaşamla ilgili belgeler.

Etkileri

Eski Türkçe, sonraki dönemlerdeki Türk yazı dillerini (Örneğin, Karahanlı Türkçesi, Harezm Türkçesi) önemli ölçüde etkilemiştir. Günümüz Türkiye Türkçesi'nde de bazı kelime ve dil bilgisi unsurlarının kökeni Eski Türkçe'ye dayanır.